Bij een namenmonument bestaat altijd het gevaar van fouten, zoals een naam die verkeerd is gespeld. Wat ook kan gebeuren, is dat iemand twéé keer wordt vermeld, zoals bij het KNVB-monument in ieder geval twee keer is gebeurd.
Bij een onderzoek naar de 2212 namen op het KNVB-monument gaat het in laatste instantie om de details. Voetbalclub RSC Alliance uit Roosendaal bijvoorbeeld deelde dit weekend mee dat de achternaam van één van haar omgekomen leden verkeerd is weergegeven.
.@voetbalmonument Wij zijn bezig met de verhalen van onze slachtoffers uit de Tweede Wereldoorlog: Johannes Kuijstermans en Petrus Migchielsen (en niet Macghielsen zoals verkeerd op het KNVB-monument staat).
— (@RSCAlliance) November 7, 2020
Het zal vast niet het enige geval zijn, alhoewel dit nog niet eerder was geconstateerd. Er is helaas niets meer aan te doen op het monument in Zeist, want er bestaat nu eenmaal geen Tipp-Ex voor gedenkstenen.
Twee keer gesneuveld
En dan staan er bij het KNVB-monument ook nog voetballers twéé keer op! Zo dook Herman ten Bensel op tijdens het onderzoek van de Koninklijke UD uit Deventer naar haar eigen oorlogsslachtoffers. Op 11 mei 1940 sneuvelde hij bij Valkenburg, als lid van de club uit de stad waarin hij in 1940 studeerde. Diezelfde Ten Bensel staat echter ook op het KNVB-monument namens Hercules uit Utrecht, de stad waarin hij in 1915 was geboren.
En nu duikt er een tweede geval op: Jan-Cornelis Bak, op 8 oktober 1890 geboren in Roosendaal en op 10 november 1944 doodgeschoten tijdens de Razzia van Rotterdam. ‘Hij verzet zich tegen deportatie,’ aldus de website Brabantse Gesneuvelden, ‘en wordt daarvoor ter plekke gefusilleerd.’
Bak was lid van Excelsior, dat zijn naam had doorgegeven aan de KNVB. Maar hij staat er ook op als scheidsrechter uit Rotterdam. Op de website van Excelsior staat een prachtig eerbetoon aan Bak, die een steunpilaar was van deze club.
Zo zijn er van de 2212 oorlogsslachtoffers van de KNVB inmiddels twee geschrapt. Daartegenover zijn er ook weer honderden omgekomen voetballers, die niet op het monument staan. Want dat is misschien nog wel het grootste nadeel van een namenmonument: er worden eigenlijk altijd nog wel slachtoffers ontdekt ná de onthulling. En dat is bij het KNVB-monument zeker het geval, want inmiddels zijn er al meer dan 200 namen gevonden van voetballers, die hierop niet staan vermeld.
Daarom dit onderzoek, zodat we ruim 75 jaar na de oorlog eindelijk eens achterhalen welke voetballers er toen zijn omgekomen.