Het Drents Archief is de startplaats van een meerjarig onderzoek naar de duizenden slachtoffers van de Tweede Wereldoorlog in het Nederlandse voetbal. Het oorlogsmonument van de KNVB is het uitgangspunt, met daarop 2212 namen van omgekomen voetballers. Zelf zoeken naar deze namen kan hier.

Het eerste elftal van Achilles 1894 in 1940. De eerste van links is Jo Stüvel, omgekomen op 13-05-1944 in Osnabrück. Foto via Drents Archief.

Het onderzoek is een initiatief van sporthistoricus Jurryt van de Vooren, waarmee hij hoopt een compleet beeld te krijgen van deze oorlogsslachtoffers. De nationale aftrap is in de provincie Drenthe, in samenwerking met het Drents Archief. Deze instelling heeft al foto’s gevonden van één van deze oorlogsslachtoffers: Jo Stüvel van Achilles 1894 uit Assen.

Het monument

Het oorlogsmonument van de KNVB is een eerbetoon aan die duizenden mensen, die tot aan hun dood een rol hebben gespeeld in de Nederlandse voetbalwereld. Het ging om jeugdspelers, veteranen, scheidsrechters, bestuurders – álle geledingen van het voetbal in oorlogstijd. Het is tegenwoordig ondergebracht op de KNVB Campus in Zeist.

Al in 1949 werd het onthuld, toch weet bijna niemand van het bestaan ervan, of het nou gaat om de nabestaanden van de omgekomen voetballers of in de voetbalwereld zelf. En dan is er nog een probleem: het is onmogelijk om op het monument te achterhalen waar de slachtoffers vandaan komen. Alleen de achternamen en initialen staan vermeld, zónder de betreffende club en woonplaats. Een gemiddelde bezoeker weet daarom niet wie ‘Stüvel J’ was.

Van de Vooren heeft die gegevens inmiddels aan elkaar gekoppeld, zodat iedereen nu online kan zoeken op naam, club of plaats. Zo wordt meteen duidelijk dat Jo Stüvel lid was van Achilles 1894 in Assen. Binnen een maand was dit zoeksysteem al honderdduizend keer bekeken. Via de reacties is daarna weer veel nieuwe informatie gevonden, direct afkomstig van nabestaanden en clubs. Dit zoeksysteem staat hier.

Nationale aftrap in de provincie Drenthe

Het tweede deel van het onderzoek, waarvan de aftrap in Drenthe is, bestaat uit het opsporen van achtergrondinformatie over deze voetballers. Er staan 39 namen van Drentse voetballers op het monument. Hoe zijn zij omgekomen? En vooral: wat is er nog over hen te vinden bij de nabestaanden en de clubs zelf? Bij deze zoektocht wordt de hulp ingeroepen van het publiek. Inmiddels blijkt dat er ook omgekomen voetballers niet zijn vermeld op het KNVB-monument. Er zijn inmiddels 22 nieuwe namen gevonden, waarvan alleen al in Meppel acht. Het vermoeden is dat er nog veel meer onbekende oorlogsslachtoffers in de provincie Drenthe zijn.

Meehelpen?

De namen van de Drentse voetballers en de club waar ze speelden staan hier. Hier staan ook zoektips om meer informatie over ze te vinden. Tips, vragen en opmerkingen over de Drentse oorlogsslachtoffers hier.

Eind 2022 volgt de eindpresentatie als alle provincies zijn onderzocht.